Niçin hıçkırırız?
Akciğerlerimiz
kaburgalarımızın içinde birer torba gibi dururlar. Nefes aldığımızda bu
torbalar içerlerine alabildikleri kadar hava alarak şişerler. Göğsümüzü karnımızdan
ayıran ve akciğerlerimizin altına bitişik büyük bir kas olan diyafram, büzüşerek
ciğerlerimizin genişlemesini sağlar, nefes almamıza yardımcı olur.
Süratli yemek
yenildiğinde, yutkunma neticesinde yemek ile birlikte bir miktar da hava alınır.
Hıçkırık, yiyeceğin yüzeyine yapışarak sindirim sistemine giren bu havayı atmak
için sistemin gösterdiği bir tepkidir. Diyafram süratle büzüşerek, çok ani ve hızlı
nefes almamızı sağlar. Bu arada boğazımızın üst tarafında, ses tellerimizin
bulunduğu kısımda bir kapanma olur ve buradan geçen hava bir an bloke edilir.
Bu da "hıck" şeklinde bir sesin çıkmasına neden olur.
Midedeki bir
olayla diyaframın ilişkisi, bu iki organdaki sinirlerin birbirine çok yakın
hatta iç içe geçmiş olmalarındandır. Bu nedenle en çok yemekten sonra hıçkırırız.
Sindirim işlemi bittikten sonra hıçkırık olmaz. Hıçkırığı önlemek için çok çeşitli
öneriler vardır. Baş aşağı durmak, yavaş yavaş su içmek, kolları yukarıda
tutmak, nefesi tutmak, ileride bir noktaya bakarak derin nefes almak, buzlu su
içmek, nefesi tutarak üç kere yutkunmak, nane yutmak, parmağı kulağa bastırarak
su içmek ve korkutmak gibi.
Bunlardan
korkutarak insanı şok etmek, dolayısıyla sinir sistemini etkilemek, derin nefes
almak ve de kandaki düşük karbondioksit seviyesinin hıçkırığın oluşumunu hızlandırdığı
bilindiğinden nefesi tutmak en mantıklı önlemlerdir.
Aslında ise bu
önlemlerin hiçbirine gerek yoktur. Hıçkırıklar yaklaşık beş saniyede bir olur
ve genellikle bir dakikadan fazla sürmezler. Siz önlemlerle uğraşırken, o zaten
kendi kendine kesilir. Hıçkırığı kesmek için kabul edilen genel görüş hiçbir
önlemin hıçkırığı kesmediğidir. Ancak aylarca süren istisnai durumlarda,
muhakkak tıbbi müdahale gerekir, hatta bu durumlarda sinirler üzerinde
operasyon yapılması bile gündeme gelebilir.
Çok miktarda
biber yemek gibi kimyasal yanmaların, enfeksiyonların ve ülser gibi hastalıkların
da hıçkırığı meydana getirebilecekeleri ileri sürülüyor. Hıçkırık süresince bir
şey yememekte ve içmemekte fayda vardır, çünkü bu sırada tekrar fazla hava alınabilir.
Hıçkırığı
önlemek için en iyisi yemeği yavaş yiyin, çok miktarda yemeyin, yemek yerken
karbonatlı içki içmeyin, yemeğe konsantre olun, çok konuşmayın ve gülmeyin.
Yemeğe saygınız ne kadar artarsa, hıçkırık o kadar azalır.
Yorumlar
Yorum Gönder