Parmaklarımız niçin çıtlar?
Bazı insanlar
her iki elinin parmaklarını birbirine geçirerek ve onları gererek ses çıkartırlar,
yani çıtlatırlar. Çoğumuzun buradan gelen sesin kemiklerden geldiğini sanırız,
hatta rahatsız oluruz ama nedense bunu yapanlar hallerinden memnun görünürler.
En çok ve kolaylıkla
çıtlattığımız yerler vücudumuzda en çok bulunan sürtünmeli eklem yerleridir. Bu
tip eklem yerlerinde, örneğin parmaklarınızda, iki kemiğin birleştiği yerde bir
bağlantı kapsülü vardır. Bu kapsülün içinde kemiklerin hareketleri sırasında
buraları yağlayan bir sıvı vardır. Bu sıvının içinde erimiş halde oksijen,
nitrojen ve karbondioksit gazları bulunur.
Vücudumuzda en
kolay çıtlatabileceğimiz eklem yerlerimiz parmaklarımızdır. Parmaklarımız
gerilince ve eklem yerlerimiz düzleşince bu kapsül de gerilir. İçindeki sıvının
basıncı azalır ve gaz kabarcıkları patlamaya başlar. İşte kulağımıza gelenler
bu seslerdir. Patlayan kabarcıklar neticesinde gazlar bu sıvıyı terk eder, sıvı
daha da genleşir ve eklem yerinin hareket kabiliyetini arttırır.
Şüphesiz ki
eklem yerinin gerilmesi, bu kapsülün boyu ile sınırlıdır. Eğer parmaklarınızı çıtlattığınız
anda röntgenini de çekerseniz, eklem içinde oluşan gaz kabarcıklarını
görebilirsiniz. Bu olay eklem yerindeki hacmi yaklaşık yüzde 15-20 arttırır.
Aynı parmağınızı
arka arkaya çıtlatamazsınız. Bir süre beklemeniz gerekir, çünkü gaz kabarcıklarının
sıvı içerisinde tekrar oluşması biraz zaman alır.
Tüm bu açıklamalar,
deneylerle ispatlanmasına rağmen, yine de bu kadar küçük gaz miktatının bu
kadar büyük bir ses çıkartabilmesinin nedeni hala anlaşılmış değildir. Bu
sorunun tatmin edici bir cevabı da henüz yoktur. Ayrıca detaylı çalışmalar
göstermiştir ki, çıtırdama sırasında iki ayrı ses duyulmaktadır. Birincisinin
gaz kabarcıklarının patlaması olduğu biliniyor. İkinci sesin ise kapsülün uzama
sınırına vardığında çıktığı sanılıyor.
Evet geldik en
çok merak edilen soruya! Parmaklarımızı çıtlatmak vücudumuz için zaralı mıdır?
Bu konuda elde çok az bilimsel çalışma sonucu vardır. Bir görüşe göre parmak çıtlatmanın
eklem yerlerimizdeki sıvıya bir tesiri yoktur. Diğer bir görüşe göre ise
sürekli olarak bunu yapanlarda ve bunu alışkanlık haline getirenlerde, eklemler
etrafındaki yumuşak doku zarar görmekte, parmaklar şişmekte, dolayısı ile elin
kavrama gücü azalmaktadır.
Yorumlar
Yorum Gönder