Sinekler tavanda nasıl yürüyebiliyorlar?
Sineklerin
duvarlarda, camlarda hatta tavanlarda baş aşağı bu kadar rahat hareket
etmeleri, yer çekimi yasasına meydan okurmuşcasına davranışları hep merak
konusu olmuş, bilim insanlarının da dikkatini çekmiştir. Bu arada şunu
söyleyelim ki, sinek diye küçümsememek gerekir. Dünyamızda bulunan her canlı
organizmanın doğrudan veya dolaylı olarak, kendi tabiatı ve eko sistemi içinde,
insana bir faydası vardır.
Vücutlarının
hacimlerine oranla, sinekler ağır sayılmazlar ve onları yere çeken güç pek
önemli değildir. Bu güce karşı gelen tuzlar ayrıca yapıştırıcı, yağlı bir madde
salgılarlar. Sinekler ayaklarındaki bu yüzlerce vantuz ve salgıları sayesinde
her türlü yüzeyde gezinebilirler. Ancak yüzeyin yağ çözücü, örneğin solvent
gibi bir madde ile kaplanmamış olması gerekir. Sinekler tavanda yürürken, altı
bacaklarından ikisi hareketlidir. Diğer dört bacak daima sabit durumdadır.
Karıncalarda ise
durum biraz farklıdır. Ortalama bir karıncanın vücudunun hacmine göre ağırlığı,
sineğe nazaran daha fazladır. Hatta toprakta yaşayan bazı türleri düz bir
zemine bile tırmanamazlar. Evlerimize giren küçük karıncalar, çok hafif
olduklarından duvarlarda yürüyebilirler.
Belki böyle
şeyler ilginizi çekmiyor olabilir ama, asıl merak edilen konu sineklerin
tavanda nasıl yürüyebildiklerinden çok oraya nasıl konduklarıdır. Öyle ya, başı
yukarıda, ayakları aşağıda uçan bir sineğin tepetakla konabilmesi için bir
yerde takla atması, uçuş konumunu değiştirmesi gerekir, ama nerede, ne zaman ve
nasıl?
Uzun süre
inanılan teoriye göre, sinekler tam konma anında, yuvarlanan bir varil gibi
yandan yarım dönüş yapıyorlardı. Bu teorinin yanlış olduğu, ancak yüksek
süratli, saniyede birçok film çekebilen kameralar sayesinde ortaya çıktı ve
sineklerin bir sırrı daha açığa kavuştu.
Çekilen
filmlerden görüldü ki, sinekler tavana konarken yandan değil, sirklerdeki
trapezciler gibi geriye yarım ters takla atmaktadırlar. Tavana yaklaşınca, ön
ayaklarını başlarının üzerine çekerek ters dönmekte ve tavana önce ön ayakları
ile dokunmaktadırlar. Sonra sıra ile diğer ayaklarını da koyarak vücutlarının
tavanda tutunmasını sağlamaktadırlar.
Yorumlar
Yorum Gönder